Jákvæð þróun á Íslandi

Urðun á urðunarstöðum á Íslandi hefur dregist saman á undanförnum árum. Það er jákvæð þróun í úrgangsstjórnun landsins. Stjórnvöld hafa sett markmið um að draga verulega úr magni heimilisúrgangs sem er urðaður fyrir árið 2035.  

Hvað er heimilisúrgangur? 

Heimilisúrgangur er úrgangur frá heimilum og úrgangur af öðrum uppruna sem er svipaður að eðli og samsetningu og úrgangur frá heimilum. Þar með fellur heimilisúrgangur einnig til hjá fyrirtækjum og stofnunum. Þetta er blandaður heimilisúrgangur (óflokkað almennt sorp), lífúrgangur (m.a. matarleifar og garðaúrgangur) sem og flokkaður úrgangur svo sem plast, pappi, gler, málmar o.s.frv. Ólöglegt er að urða flokkaðan heimilisúrgang og er um 90% þess sem urðað er blandaður heimilisúrgangur.

Heimilisúrgangur nýttur í orkuvinnslu 

Meginástæða þess að dregið hefur úr urðun heimilisúrgangs er sú staðreynd að mikið magn blandaðs heimilisúrgangs er nú flutt erlendis í brennslu þar sem orkan nýtist til húshitunar. Að endurnýta úrgang til orkuvinnslu er alltaf betri kostur en urðun. 

Samevrópsk töluleg markmið 

Evrópusambandið hefur sett markmið um að árið 2035 verði að hámarki 10% af þeim heimilisúrgangi sem fellur til urðaður. Það markmið er innleitt í reglugerð nr. 803/2023 um meðhöndlun úrgangs. Einnig tengist markmiðið aðgerðaáætlun Íslands í loftslagsmálum (2020), því meðhöndlun úrgangs veldur 7% af allri samfélagslosun gróðurhúsalofttegunda á Íslandi. Með því að minnka urðun, minnkar þessi losun. 

Vinnum saman að því að draga úr neyslu 

Áhersla hringrásarhagkerfisins er að draga sem mest úr myndun úrgangs og síðan sjá til þess að sem mest af þeim úrgangi sem verður til komist í endurnotkun eða til endurvinnslu. Svo það náist þurfa neytendur og framleiðendur að vinna saman með því að draga úr neyslu og sjá til þess að það sem fellur til sé auðendurvinnanlegt. Magn heimilisúrgangs sem fellur til hefur ekki minnkað síðustu ár svo ekki er hægt að sjá að neysla sé almennt að dragast saman. Síaukið magn fer þó í einhverskonar endurnýtingu í stað förgunar sem er vel.

Umhverfis- og orkustofnun hvetur alla landsmenn til að halda áfram að standa saman gegn sóun, minnka neyslu, flokka vel og vinna sameiginlega að því að draga enn frekar úr urðun úrgangs. Upp, upp og áfram!